Dünya bizim evimiz fakat bilmediğimiz ya da farkında olmadığımız şey, bizler ev sahibi değiliz; sadece ve sadece kiracılarız. Bu evde her saniye kirli havayı solumaktayız, kirlenmiş suları içmekteyiz ve kirlenmiş yiyecekleri tüketmekteyiz çünkü kiracısı olduğumuz evi bilinçli olarak tahrip ettik ve etmeye devam ediyoruz. Deyim yerindeyse bindiğimiz dalı kesiyoruz. Düşme noktasına gelmemize rağmen içinde bulunduğumuz tehlikeyi göremiyoruz ya da para kazanma hırsından dolayı kör olan gözlerimiz bu felaketi görmek istemiyor. Bu körlük, yok oluşumuzu daha da hızlandırıyor. Bu yok oluş ise maalesef sadece bizlerle sınırlı değildir. Diğer tüm canlıları da neden olduğumuz felaketin içerisine sokmuş durumdayız.
Kiracısı olduğumuz bu evin bulunduğu apartmanın içerisinde başka katlar ve bu katlarda yaşayan başka canlılar mevcuttur. Başka katlarda bulunan canlıları yani hayvanları ve bitkileri de bu yok oluşa sürüklüyoruz. Katlardan bir tanesinin çökmesi durumunda diğer tüm katların yani apartmanın hepsinin çökeceğini bilmemize rağmen bulunduğumuz katı tahrip etmeye devam ediyoruz. Birisinin bu yıkımı durdurması gerekiyor ya da hepimizin gözlerimizin önüne set olmuş olan insan hırsını bir kenara koyup, birlik olarak bu yok oluşu engellememiz lazım. Hâlâ geç değil. Yeter ki kan uykusundan uyanalım. Bunu yapabilmemiz için bu yok oluşun neden olduğunu, nasıl geliştiğini ve nasıl önleneceğini bilmemiz yani çevre sorunları konusunda bilinçlenmemiz lazım çünkü bilinçsizlik, çevre sorunlarını daha da ölümcül boyutlara çıkarmaktır.
Çevre sorunlarından dolayı her yıl 12,6 milyon insan hayatını kaybetmektedir. Milyonlarca insanın yaşamını yitirmesine neden olan doğal tahribat, canlılar üzerindeki etkilerini şiddetlendirerek arttırmaktadır. Ekosistemin tahrip edilmesinin bir neticesi olarak; milyonlarca insan hasta olmakta, hayvan türleri ve bitkiler yok olmaktadır. Bugün gördüğümüz birçok hayvan ve bitki türlerini, 10 yıl sonra sadece televizyonlarda nesli tükenmiş canlılar olarak belgesellerini izlememiz oldukça olasıdır. Ya da 50 yıl sonra insan ırkının evrende yaşamasına olanak sağlayacak fizyolojik ve biyolojik fırsatların olmaması nedeniyle canlı yaşamını başka gezegenlerde devam ettirilmesi ya da tamamen yok olması olasıdır. Kısacası, çevre kirliliğinden dolayı dünya hızlı bir şekilde yok olma sürecine doğru ilerlemektedir. Canlı yaşamının giderek zorlaştığı evrenimizin kirletilmesi ise artan bir şekilde devam etmektedir. Bunun sorumlusu olan insanoğlu; evreni nasıl kirlettiği, bu kirliliğin etkileri ve kirliliğin nasıl önlenmesi konusunda ya bilgi sahibi değil ya da yanlış bilgilerle dolu durumdadır.
Çevre sorunlarının önlenmesi veya azaltılmasının önündeki en büyük engel, toplumun çevre konusunda yeterince bilinçlenmemesidir. Bilimsellikten uzak bilgilerle çevreyi anlamayan çalışan insanoğlu, bilinçli ya da bilinçsiz bir şekilde çevreyi daha çok kirletmektedir. Eğer yaptığımız bir eylemin kötü sonuçlar doğurduğunu bilmiyorsak ya da iyi sonuçlar doğurduğunu düşünüyorsak, o eylemi icra etmeye devam ederiz. Örneğin elektrikli araba kullanarak çevreye zarar vermediğini düşünen ya da kullandığı sigaranın çevre kirliliğine yol açtığını bilmeyen insanların çevre konusunda bilgi erozyonu içerisinde olması, çevre sorunlarının boyutlarını daha da arttırmaktadır.
Kısacası yanlış bildiğimiz ya da hiç bilgi sahibi olmadığımız konular, bizlerin çevreyi daha fazla kirletmesine ve evrenin yok olma sürecini daha da fazla hızlandırmamıza sebebiyet vermektedir. Kâinatımızın geleceği tabiri caizse freni patlamış kamyon gibi yokuş aşağıya gitmektedir. Bu duruma engel olmak yani sonu hüsranla bitecek olan bu kaos ortamına son vermek için toplumsal bir uyanışa ihtiyaç vardır. Bu uyanış ise ancak doğru bilginini insanlarla paylaşılması ile mümkündür. Bu görev ise, bilim insanlarına düşmektedir. Toplumu çevre sorunları konusunda bilimsel verilerle aydınlatarak toplumsal bilincin geliştirilmesi, insanların çevreye bilinçli ya da bilinçsiz olarak verdiği zararların azalmasına ve ekosistemin korunmasına önemli derecede katkı sağlayacaktır.
Bu kitabın temel amacı, çevre sorunları konusunda yanlış bilinen konulara bilimsel açıklık getirmek ve çevre hakkında toplumsal bilinci arttırarak gelecek kuşakların, hayvanların ve bitkilerin temiz bir çevrede yaşamasına katkı sağlamaktır. Bizim çocuklarımıza, hayvanlara ve bitkilere karşı en değerli mirasımız ve sorumluluğumuz temiz bir çevre bırakmak olacaktır. Bunun başarıya ulaşabilmesi için mevcut durumun iyileştirilmesi gerekmektedir. Doğru bilgi, bu gayeyi gerçekleştirmede en güçlü araçtır. Bu güce sahip olmamız için doğru bilgiye ulaşmamız gerekmektedir. Bu kitap, çevre ve çevre sorunları konusunda doğru bilgiye giden yolda insanlara rehber olabilecek bir kaynaktır.
Bu kitabı akademik çalışmalarımda desteğini benden hiç esirgemeyen annem Kibriye Akyüz’e ile babam İsmail Akyüz’e armağan ediyorum. Ayrıca çevre sorunlarından dolayı yakınlarını kaybeden insanlara, yaşamları yok olan hayvanlara ve bitkilere, temiz bir çevrede yaşamalarını istediğim gelecek kuşaklara bu kitabı ithaf ediyorum.

Doç. Dr. Emrah AKYÜZ